ارزیابی تحمل شوری در ارقام مختلف گندم و ارتباط آن با نشانگرهای مولکولی

گندم (triticum aestivum l.) محصول غذایی اصلی بیش از یک سوم جمعیت دنیا و نیز غذای عمدة مردم آسیا به شمار می‏رود. بیش از 800 میلیون هکتار از کل خشکی های دنیا تحت تأثیر تنش شوری قرار دارند. شوری به علت کاهش درخور توجه میانگین عملکرد محصولات مهم زراعی، مشکل اصلی تولید غذا محسوب می شود. این مطالعه به منظور ارزیابی واکنش 24 رقم و ژنوتیپ گندم به تنش شوری با nacl در مراحل اولیة رشد و همچنین بررسی ارتباط بین صفات مورفوفیزیولوژیک اندازه‏گیری شده و نشانگرهای مولکولی انجام گرفت. ژنوتیپ‏ها در محلول غذایی هیدروپونیک و تحت شرایط شاهد و تنش شوری (45 و 90 میلی‏مولار کلرید سدیم) کشت شدند. نتایج تجزیة واریانس نشان داد بین ژنوتیپ‏ها (در سطح احتمال یک درصد) و همچنین همة صفات اندازه‏گیری شده در سطوح مختلف تنش شوری اختلاف معنا‏دار وجود دارد. در این پژوهش از بین 20 پرایمر rapd و 34 پرایمر issr، درنهایت 15 پرایمر issr و شش پرایمر rapd به علت تولید نوارهای چندشکل برای بررسی تنوع ژنتیکی و تجزیة رگرسیون استفاده شدند. تجزیة کلاستر براساس ضریب شباهت جاکارد انجام و براساس نمودار حاصل از آن، ژنوتیپ‏های استفاده شده در چهار گروه قرار گرفتند. میانگین فاصلة ژنتیکی بین ژنوتیپ‏ها 486/0 بود که نشان‏دهندة تنوع ژنتیکی قابل ملاحظه بین ژنوتیپ‏های استفاده شده بود. به منظور ارزیابی ارتباط بین صفات اندازه‏گیری شده و نشانگرهای مولکولی، تجزیة رگرسیون انجام و روابط معنا داری ملاحظه شد.